Raušar, Josef Zdeněk; Ps. Zuborić (1862-1947), Schriftsteller

Raušar Josef Zdeněk, Ps. Zuborić, Schriftsteller. * Budislawitz b. Blatna (Budislavice u Blatné, Böhmen), 4. 1. 1862; † Pardubitz (Pardubice, Böhmen), 22. 7. 1947. Stud. an der Tschech. Techn. Hochschule in Prag Chemie (Ing.). Ab 1884 arbeitete er (überwiegend in der Nahrungsmittelind., vor allem in Brauereien und Zuckerfabriken) kurze Zeit in Welwarn (Velvary), 1884–96 in Serbien (auch in Blei-, Silber- und Zinnobererzgruben), ab 1897 in Wien und Umgebung als techn. Beamter, Anfang 1919 in Wien in der Paßabt. der tschechoslowak. Botschaft, dann in der Zuckerraffinerie in Rositz (Rosice) und in der Mineralölraffinerie in Pardubitz. 1927 i. R. Ab 1881 publ. R. in zahlreichen Ztg. und Z. Feuilletons, Übers., Abhh. über Kunst und Kultur und Gedichte sowie in der Fachpresse Artikel über Brau-, Bergbau- und Bauwesen. In seinen belletrist. Arbeiten überwiegen Reisebeschreibungen und Memoiren. 1927–31 war er Red. der Pardubitzer Z. „Turistický věstník“. R., der sich bereits in Belgrad und Wien intensiv an der Volksbildungs- und Kulturarbeit für die tschech. Minderheit beteiligt hatte, machte sich vor allem um die tschech.-serb. bzw. tschech.-südslaw. Beziehungen verdient, einerseits durch Übers. aus dem Serb. – er gab auch die erste umfassende Anthol. der serb. Dichtung in tschech. Sprache heraus – und durch Berr. über serb. Literatur und Kultur, anderseits durch seine umfangreiche organisator. Tätigkeit: u. a. war er einer der Begründer und dann jahrelang Vorsitzender der Tschechoslowak.-jugoslaw. Liga.

W.: Lyrik: Zúdolí (Aus den Tälern), 1884; Obrázek z dob robství Srbska (Ein Bild aus den Zeiten der Unterjochung Serbiens), 1887. Reiseprosa: Na půdě sopečné (Auf dem Vulkanboden), 1903; Ze srbských hor (Aus den serb. Bergen), 2 Tle., 1905–32; Cestou do Petrohradu (Auf dem Weg nach St. Petersburg), 1912; Dojmy z cesty na Špicberky a k polárnímu ledu (Eindrücke von einer Reise nach Spitzbergen und zum Polarkr.), gem. mit A. Šafář, 1931; etc. Memoirenprosa: Mé vzpomínky na srbské spisovatele let osmdesátých a devadesátých minulého století (Meine Erinnerungen an serb. Schriftsteller der 80er bis 90er Jahre des vorigen Jh.), 1929; Vzpomínky na Srbsko z let 1884–97 a na naše krajany v něm (Erinnerungen an Serbien aus den Jahren 1884–97 und an unsere dortigen Landsleute), 1932; Vzpomínky na českou Vídeň a okolí (Erinnerungen an das tschech. Wien und Umgebung) 1897–1919, 1932; Mé mládí (Meine Jugend), 1934; Mé publikace (Meine Publ.), 1934; Z mého deníku v Srbsku (Aus meinem Tagebuch in Serbien), 1937; etc. Übers.: Procházkou srbským Parnasem (Auf einem Spaziergang durch den serb. Parnaß), 1907; etc.
L.: Národní osvobozeni vom 4. 1. 1927; Lidové noviny vom 4. 1. 1932; Svobodné noviny vom 26. 7. 1947; Lidová demokracie vom 29. 7. 1947; M. Hýsek, J. Z. R.: Procházkou srbským Parnasem, in: Lumír 35, 1906/07, S. 183ff.; V. Brtník, J. Z. R., in: Zvon 32, 1931/32, S. 224; J. Páta, J. Z. R., in: Československo-jihoslovanská revue 2, 1931/32, S. 211ff.; J. Strakatý, Kat. výstavy literárního díla pěti československo-jihoslovanských pracovníků – jubilantů, ebenda 2, 1931/32, S. 359 ff.; J. Nečas, Za ing. J. Z. R., in: Slovanský přehled 33, 1947, S. 457; J. Šach, Vzpomínka na ing. J. Z. R., in: Pardubický kraj 4, 1959, S. 77; Otto 21, Erg.Bd. V/1; J. David, J. Z. R. (1862–1947). Literární pozůstalost (= Literární archív PNP, Praha), 1971; Češi a Jihoslované v minulosti, red. von V. Žáček, 1975, s. Reg.
(J. Opelík)  
PUBLIKATION: ÖBL 1815-1950, Bd. 8 (Lfg. 40, 1983), S. 440f.
Bd. <==> | |<1  <=−10<=  S. 1 =>+10=>
Bd. <==> | |<1  <=−10<=  S. 1 =>+10=>