Šen (Schön), Edo (1877-1949), Architekt

Šen (Schön) Edo, Architekt. Geb. Agram (Zagreb, Kroatien), 10. 3. 1877; gest. ebd., 16. 6. 1949; röm.-kath. Sohn eines Lebzelters und Wachsziehers. Š. stud. nach Absolv. der Oberrealschule ab 1894 an der Bauschule der Techn. Hochschule in Wien (2. Staatsprüfung 1900) und arbeitete daneben im Atelier des Architekten Max Fabiani. Ab 1901 in der Bau-Sektion der Stadt Agram angestellt, ab 1909 Zivilarchitekt, hielt er 1908–19 Vorlesungen an der Baukunstschule, der späteren Techn. Mittelschule, und wurde 1919 einer der Mitbegründer und Prof. für Architektur an der Techn. Fak. der Univ. (1920/21 Rektor). Š., der als Stadtplaner sowohl Wohngebäude als auch öff. Gebäude in Agram projektierte, schuf seine frühen Werke in eklektizist. Manier (u. a. Palais Croatia, Gebäude der Volksküche, 1912), gab jedoch in der Zwischenkriegszeit einfachen kubist. Formen mit betonter Plastizität von Details (z. B. Wohngebäude der Forstdion., 1926) den Vorzug. Spätere Werke zeigen eine funktionalist., ornamentlose Fassadengestaltung mittels reiner Flächen und einem Rhythmus einfacher Öffnungen, was bes. bei seinem Wohnhaus (1932) zum Ausdruck kam. Bedeutend sind auch seine Projekte, u. a. für das Ozeanograph. Inst. in Split und der Regulationsplan des Zagreber „Kaptol“ (1935), den er gem. mit M. Kovačević (s. d.) entwarf. Š., der als Beirat und Juror in zahlreichen Gremien vertreten war, zählt gem. mit V. Kovačić (s. d.) zu den Vertretern der sog. Zagreber Architekturschule und war mit seinem architekton. Schaffen ein Vorbild seiner Zeit. Ab 1935 Mitgl. der Jugoslaw. Akad. der Wiss. und Künste, publ. er auch zahlreiche Fachartikel.

W.: Publ.: O gradnji radničkih stanova, in: Tehnički list, 1919, Nr. 4; Strossmayerov spomenik, in: Obzor, 1925, Nr. 210; Arhitekt V. Kovačić, 1927; Izgradnja tehničkoga fak., in: Alma mater croatica 1, 1937/38; etc.
L.: Enc. Jug.; Enc. lik. umj.; A. Albini, in: Hrvatska revija 8, 1935, S. 156ff.; I. Zemljak, in: Revija Zagreb, 1935, Nr. 1, S. 57ff.; R. Frangeš, in: Ljetopis jugoslavenske akad. znanosti i umjetnosti 48, 1934/35, 1936, S. 162f.; J. Denzler, ebd. 56, 1949/50, 1952, S. 395ff. (mit Bild);Opća Enc. Jugoslavenskog leksikografskog zavoda 8, 1982; The Dictionary of Art 28, 1996; Hrvatski lex. 2, 1997; Archiv der Techn. Univ., Wien; Mitt. Eva-Maria Hüttl-Hubert, Wien.
(Ž. Domljan – Ch. Gruber)  
PUBLIKATION: ÖBL 1815-1950, Bd. 12 (Lfg. 56, 2002), S. 171f.
Bd. <==> | |<1  <=−10<=  S. 1 =>+10=>
Bd. <==> | |<1  <=−10<=  S. 1 =>+10=>