Sládek, Josef Václav (1845-1912), Schriftsteller, Journalist und Lehrer

Sládek Josef Václav, Schriftsteller, Journalist und Lehrer. Geb. Zbirow, Böhmen (Zbiroh, Tschechien), 27. 10. 1845; gest. ebd., 28. 6. 1912. – Sohn eines Maurermeisters. Nach Absolv. des akadem. Gymn. in Prag (1865) stud. S. Naturwiss. und Mathematik an der dortigen Univ., brach jedoch 1868 seine Stud. ab und ging in die USA.1870 nach Prag zurückgekehrt, wirkte er bis 1900 als Lehrer an der Handelsakad. sowie als Hochschullektor für Engl. und gab auch engl. Unterrichtsbehelfe heraus. 1877–98 red. S. die Z. „Lumír“, die für ein höheres Niveau der tschech. Kultur und Literatur eintrat, zog sich dann jedoch, schwer erkrankt, in seinen Geburtsort zurück. 1908– 11 war er Vors. der für Literatur zuständigen IV. Kl. der Böhm. Akad. der Wiss. und Künste. S. verf. Beitrr. für verschiedene Z. („Květy“, „Světozor“, „Osvěta“, „Zvon“) und Ztg. („Národní listy“). Als Schriftsteller schuf er v. a. Lyrik, die durch meditative Stimmung charakterisiert ist. Während in den frühen Werken („Básně“, 1875, „Jiskry na moři“, 1880) patriot., sozialkrit. und Naturthemen dominieren, vertieft die Schlichtheit des poet. Ausdrucks die intimen Töne der Dichtkunst seiner reifen Jahre („Na prahu ráje“, 1883, „Ze života“, 1884, „Sluncem a stínem“, 1887). Später fand S. seine Vorstellung von Harmonie und Ordnung v. a. in der dichter. Beschreibung der bäuerl. Lebenshaltung („Selské písně a české znělky“, 1890) und der Kinderwelt („Zlatý máj“, 1887, „Skřivánčí písně“, 1889). Die Poesie seiner letzten Schaffensjahre steht unter dem Eindruck der persönl. und gesellschaftl. Unsicherheiten und Zweifel, die mit dem Glauben an das generationsbedingte menschl. Streben zu überwinden seien. S. trat auch als Übers. aus dem Span., Poln. und Russ., v. a. aber aus dem Engl., hervor, wobei bes. seine Übers. der Dramen Shakespeares (1897–1912, insgesamt 33 Bde.) von Bedeutung sind. Sein Bruder Václav S. (geb. Zbirow, 20. 1. 1858; gest. Praha, Tschechoslowakei/Tschechien, 27. 11. 1933) stud. 1877–82 an der Univ. Prag klass. Philol.; 1883 Lehramtsprüfung. 1882–1927 lehrte er an tschech. Mittelschulen in Prag, Hohenmauth (Vysoké Mýto), ab 1900 am Prager Gymn. auf der Kleinseite. 1909 k. M.der Böhm. Akad. der Wiss. und Künste. Václav S. verf. die erste tschech.sprachige Geschichte der griech. Literatur der klass. Zeit, schrieb zahlreiche Beitrr. für „Ottův slovník naučný“ und übers. Werke von Platon bzw. Dionysios Longinos ins Tschech.

W.: Spisy básnické, 2 Bde., 1907 (m. B.); Americké obrázky a jiná prosa, 2 Bde., 1914; Básnické dílo, 5 Bde., 1941–46; Vrchlický v dopisech, ed. A. Pražák, 1955; S.-Zeyer. Vzájemná korespondence, ed. J. Š. Kvapil, 1957; etc. – Nachlaß, Literární archiv PNP, Praha, Tschechien. – Václav S.: Dějiny řecké literatury doby klasické, 1898; Abhh. in Schulprogrammen; etc. – Übers.: Platonovy Zákony, 1925–26; Dionysiův nebo Longinův spis O vznešenu slovesném, 2. Aufl. 1931.
L.: Otto; Otto, Erg.bd.; Wurzbach; F. Strejček, J. V. S., jak žil, pracoval a trpěl, 1916, 2. Aufl. 1948; E. Chalupný, J. V. S. a lumírovská doba české literatury, 1916 (m. B.); V. Jirát, S., Kritický měsíčník 1942, S. 234; J. V. S. Ročenka chudým dětem, 1946; M. Jankovič, J. V. S. (= Odkazy pokrokových osobností naší minulosti 8), 1963 (m. B. und W.); Slovník českých spisovatelů, red. R. Havel – J. Opelík, 1964 (m. B. und L.); J. Polák, J. V. S. – život a doba, 1984; J. V. S. – personální bibliografie, ed. P. Navrátil, 1987; J. V. S. 1845–1995, ed. D. Viletová, 1997; M. Jankovič, in: Česká literatura, 2000, S. 592. – Václav S.: Otto; Otto, Erg.bd.; O. Jiráni, V. S., 1934; K. Svoboda, Antika a česká vzdělanost ..., 1957, s. Reg.
(V. Petrbok – B. Ryba)  
PUBLIKATION: ÖBL 1815-1950, Bd. 12 (Lfg. 57, 2004), S. 343f.
Bd. <==> | |<1  <=−10<=  S. 1 =>+10=>
Bd. <==> | |<1  <=−10<=  S. 1 =>+10=>