Spurný, P. Athanasius a S. Sophia (Johann, Jan) (1744–1816), Ordensgeistlicher, Priester und Lehrer

Spurný P. Athanasius a S. Sophia (Johann, Jan), SP, Ordensgeistlicher, Priester und Lehrer. Geb. Ung. Brod, Mähren (Uherský Brod, Tschechien), 3. 2. 1744; gest. Zditz, Böhmen (Zdice, Tschechien), 4. 9. 1816; röm.-kath. Sohn eines Stadtrats und späteren Bgm. S. trat 1760 in Leipnik (Lipník nad Bečvou) in den Piaristenorden ein, legte 1762 die Gelübde ab, unterrichtete zwei Jahre an Piaristenkollegien in Beneschau (Benešov) und Nikolsburg (Mikulov), nach der Priesterweihe und der Beendigung seines Theol.stud. in Auspitz (Hustopeče), Prag, Schlan (Slaný), Nikolsburg und Freiberg (Příbor). 1774 wurde er Präfekt der dt. und latein. Schule sowie dt. und tschech. Sonntagsprediger in Reichenau an der Kněžna (Rychnov nad Kněžnou), 1778 Insp. der dortigen Hauptschule. Anfang der 80er Jahre wurde S. an die Theresian. Militärakad. in Wr. Neustadt berufen, an der er 1781–91 eine Lehrstelle als Sprachmeister der böhm. Sprache bekleidete. 1791–93 war er am Piaristenkolleg in Nikolsburg tätig, 1794–98 Superior und Normalschuldir. in Beraun (Beroun), 1799–1800 Pfarradjutor in Nikolsburg, 1801–02 Kooperator in Drahnoaujezd (Drahoňův Újezd). 1803 säkularisiert, verwaltete er die Pfarrei in Zditz. Sein tschech. Lese- und Übungsbuch „České cvičení pro schovance cís. král. kadetního domu ...“, der erste gedruckte Lehrbehelf an der Akad., stellt einen zu seiner Zeit innovativen und praxisgerechten Zugang zum Spracherwerb der Militärakademiker dar, den erst die neueste soziolinguist. Forschung würdigen konnte.

W.: Kniha k čtení a překládaní pro schovance cís. král. akad. ..., 1783, 2. Aufl.: České cvičení pro schovance cís. král. kadetního domu ..., 1786, Nachdruck 1793.
L.: M. Daňková, in: Časopis Národního muzea 116, 1947, S. 93f.; F. Horák, Knihopis českých a slovenských tisků ..., 1965, S. 132; K. A. F. Fischer, Verzeichnis der Piaristen der dt. und böhm. Ordensprov. (= Veröff. des Collegium Carolinum 47), 1985; V. Petrbok, in: 250 Jahre Fremdsprachenausbildung im österr. Militär am Beispiel des Tschech. (= Schriftenr. der Landesverteidigungsakad. 8), ed. J. Ernst, 2003, S. 45ff.; S. M. Newerkla, ebd., S. 60ff.; Vídeňský podíl na počátcích českého národního obrození / Wr. Antl. an den Anfängen der tschech. nationalen Erneuerung, ed. J. Vintr – J. Pleskalová, 2004, s. Reg.
(V. Petrbok)   
PUBLIKATION: ÖBL 1815-1950, Bd. 13 (Lfg. 59, 2007), S. 56f.
Bd. <==> | |<1  <=−10<=  S. 1 =>+10=>
Bd. <==> | |<1  <=−10<=  S. 1 =>+10=>