Pumnul, Aron (Arune) (1818-1866), Philologe

Pumnul Aron (Arune), Philologe. * Kucsuláta (Cuciulata, Siebenbürgen), 27. 11. 1818; † Czernowitz (Černivci), 24. 1. 1866. Stud. 1843–46 am St. Barbara-Kollegium in Wien griech.-kath. Theol. und Phil. Wegen Beteiligung an revolutionären rumän. Kundgebungen 1848 floh P. über Bukarest, wo er kurze Zeit im Dienst des revolutionären Regimes stand, und Jassy (Iaşi) nach Czernowitz; dort wurde er 1849 erster Prof. für rumän. Sprache am dt. Gymn. (Lehrer von Eminescu und Franzos, s. d.). P. begann seine publizist. Tätigkeit 1845 in der rumän. Z. „Foaie pentru minte, inimăşi literatură“ mit einer Arbeit über die rumän. Orthographie. Später war er als ständiger Mitarbeiter verschiedener Z., wie „Organulŭ luminărei“ und „Învăţătoriul poporului“, sowie als Übers. tätig. In Czernowitz spielte P., der die erste Anthol. der rumän. Literatur veröff., eine wichtige Rolle im kulturellen Leben der Rumänen. Als Linguist vertrat er den Purismus, wollte aber anstelle der von der Siebenbürger Schule vorgeschlagenen Latinismen das Rumän. mit Hilfe hybrider Wortschöpfungen von fremden Elementen befreien, was ihm die Kritik Maiorescus (s. d.) eintrug.

W.: Convorbire între un tată şi între fiul lui asupra limbei şi literelor româneşti (Gespräch zwischen Vater und Sohn über die rumän. Sprache und Literatur), 1850; Lepturarĭŭ rumînesc cules de’n scriptorĭ rumînĭ . . . (Rumän. Lesebuch, ges. aus rumän. Schriftstellern . . .), 4 Bde. (6 Tle.), 1862–65; Grammatik der rumän. Sprache für Mittelschulen, 1864; etc. Abhh. in Ztg. und Z.
L.: C. Morariu, A. P. (1818–66), in: Rumän. Revue 7, 1891, S. 409 ff.; P. V. Haneş, Ştiri despre A. P., elev la gymnazul din Blaj, in: Convorbiri literare 66, 1933, S. 347 ff.; C. Loghin, Lepturarele lui A. P., in: Revista Bucovinei 1, 1942, S. 138 ff.; ders., M. Eminescu şi A. P., ebenda, 1, 1942, S. 282 ff.; I. G. Sbiera, A. P., 1889; C. Loghin, A. P.–M. Eminescu, 1932; N. Iorga, Istoria literaturii romăneşti contemporane 1, 1934, S. 45 ff.; Istoria literaturii române 2, 1968, S. 629 ff.; Dicţionarul literaturii române de la origini pînă la 1900, 1979.
(M. D. Peyfuss)  
PUBLIKATION: ÖBL 1815-1950, Bd. 8 (Lfg. 39, 1982), S. 334
Bd. <==> | |<1  <=−10<=  S. 1 =>+10=>
Bd. <==> | |<1  <=−10<=  S. 1 =>+10=>