Raciborski, Marian (1863-1917), Botaniker

Raciborski Marian, Botaniker. * Brzostowa b. Opatów (Polen), 16. 9. 1863; † Zakopane (Galizien), 24. 3. 1917. Stud. 1880 an der Techn. Hochschule in Lemberg (L’viv), 1881 Med. und 1881–84 Naturwiss. an der Univ. Krakau (Kraków), 1885–92 war er Ass. am Botan. Inst., 1892 stud. er an den Univ. Breslau (Wrocław), Bonn, Straßburg und Tübingen, 1893–96 war er Ass. am Botan. Inst. der Univ. München (1894 Dr. phil.). 1896–1900 führte er auf der Insel Java, wo er ab 1898 Leiter der Versuchsstation für Tabakpflanzen war, botan. Forschungen durch. 1900–09 Prof. der Botanik an der Höheren Landwirtschaftlichen Schule in Dublany, daneben 1903–08 ao. Prof. der Botanik an der Univ. Lemberg, 1909 Prof. der Botanik und Dir. des Biolog.-botan. Inst. 1912–17 Prof. der Botanik und Dir. des Botan. Inst. sowie des Botan. Gartens der Univ. Krakau. 1900 Mitgl. der Krakauer Akad. der Wiss., 1913 Mitgl. der Warschauer Wiss. Ges. R. war ungemein vielseitig. Er publ. auf dem Gebiet der Morphol., der Zytol. und Anatomie sowie bahnbrechende Arbeiten aus dem Bereich der Physiol. der Pflanzen (Oxydase bei höheren Pflanzen). Sein bes. Interesse galt der Paläobotanik. Er sammelte und bearb. Materialien zur Flora des Paläozoikums, Mesozoikums, Tertiärs und des Diluviums. Er befaßte sich auch mit der poln. Grubenflora, erfand eine Methode zur Vertilgung von Schädlingen auf Tabakpflanzen und Zuckerrohr und schuf mit der ersten pflanzengeograph. Karte Polens die Grundlage für die Entwicklung der poln. botan. Kartographie. Er war ein Bahnbrecher wiss. Methoden im Umweltschutz.

W.: Zmiany zaszłe we florze okolic Krakowa w ciągu ostatnich lat 25-u pod względem roślin dziko rosnących (Veränderungen bei wildwachsenden Pflanzen in der Umgebung von Krakau in den letzten 25 Jahren), in: AU w Krakowie. Sprawozdanie Komisyi Fizyjograficznéj . . . 18, 1884; Materyjały do flory grzybów Polski. 1. Rydze (Uredinae) (Materialien zur Flora der Schwämme in Polen. 1. Reizker . . .), ebenda, 21, 1888; Materyjały do flory glonów Polski (Materialien zur Flora der Algen in Polen), ebenda, 22, 1888; Permokarbońska flora karniowickiego wapienia (Permokarbon. Flora des Gesteines von Karniowice), in: Rozprawy AU. Wydział Matematyczno-Przyrodniczy 21, 1891; Przyczynek do flory retyckiej Polski (Die rät. Flora Polens), ebenda, 22, 1892; Flora kopalna ogniotrwałych glinek Krakowskich. 1. Rodniowce Archaegoniatae (Grubenflora der feuerfesten Krakauer Tonsorten. 1. Pflanzen mit Archegonien), in: Pamiętnik AU w Krakowie. Wydział Matematyczno-Przyrodniczy 18, 1894; Über die Assimilation der Stickstoffverbindungen durch Pilze, in: Bulletin International de l’Acad. des Sciences de Cracovie, cl. des sciences mathématiques et naturelles, 1906; Parasit. und epiphyt. Pilze Java’s, ebenda, 1909; Phycotheca polonica, 3 Tle., in: Kosmos 35–36, 1910–1911; etc.
L.: Czas vom 26. 3. 1917; Kurier Lwowski, 1917, n. 148; Wieś i Dwór, 1917, n. 11/12; K. Goebel, M. R., in: Berr. der Dt. Botan. Ges. 35, 1917, S. (97) ff. (mit Werksverzeichnis); K. Rouppert, Prof. Dr. M. R., in: Kultura Polski 1, 1917, S. 310 ff.; H. Witkowska, Obywatel, ebenda, 1, 1917, S. 318 ff.; AU w Krakowie. Sprawozdanie Komisyi Fizyograficznej 51, 1917, S. XXXVII ff.; Rocznik Towarzystwa Naukowego Warszawskiego 10, 1917, S. 192 ff.; Pamiętnik Fizjograficzny 24, 1917, S. 6 f.; Kosmos 42, 1917, S. 83 ff., 52, 1927, S. 203 ff., 1928 (Jubiläumsbd.), S. 3ff.; Ochrona Przyrody 1, 1920, S. 24 ff., 29, 1963, S. 9 ff.; Wszechświat, 1947, S. 153 ff., 1948, S. 126 f., 1963, S. 169 ff., 248, 1968, S. 1 f.; Poznaj Świat, 1956, n. 9, S. 3 ff.; S. Zieliński, Mały słownik pionierów polskich kolonialnych i morskich, 1932; W. Szafer, M. R. Obraz życia i twórczości naukowej, 1948; ders., Zarys historii botaniki w Krakowie na tle sześciu wieków Uniw. Jagiellońskiego 1 (= Uniw. Jagielloński wydawnictwa jubileuszowe 19), 1964, s. Reg.; K. Greb, Poczet wielkich biologów, 1967, S. 119 ff.; W. Szafer, M. R. W pięćdziesíątą rocznicę śmierci, 1968.
(Z. Kosiek)  
PUBLIKATION: ÖBL 1815-1950, Bd. 8 (Lfg. 39, 1982), S. 363f.
Bd. <==> | |<1  <=−10<=  S. 1 =>+10=>
Bd. <==> | |<1  <=−10<=  S. 1 =>+10=>