Rudzki, Maurycy Pius von (1862-1916), Geophysiker und Astronom

Rudzki Maurycy Pius von, Geophysiker und Astronom. * Uhryńkowce (Uhrińkivci, Galizien), 28. 12. 1862; † Krakau (Kraków), 22. 7. 1916. Sohn eines Gutsbesitzers; stud. 1882/83 an der Univ. Lemberg Mathematik, 1883–86 an der Univ. Wien Phil. (Mathematik, Geometrie und Geol.), 1886 Dr. phil. 1886–89 lebte R. als Privatgelehrter auf seinem Gut Czernielówka (Wolhynien). 1890 Priv.-Doz. für Geographie an der Univ. Charkow, 1891 Priv.Doz. an der Univ. Odessa, 1896 ao. Prof. und Leiter des neugegründeten Lehrstuhls für mathemat. Geophysik und Meteorol. –eines der ersten der Welt – an der Univ. Krakau, ab 1901 o. Prof.; 1902 übernahm er die Lehrkanzel der Astronomie und mathemat. Geophysik sowie die Leitung der Sternwarte. 1906/07 Dekan. Er gründete auch eine seismolog. Station. R. verfaßte 150 Arbeiten, hauptsächlich aus dem Gebiet der Seismol., Meteorol., Astrophysik und Geodäsie. 1899 Mitgl. der Akad. der Wiss. in Krakau.

W.: Odkształcanie się ziemi pod ciężarem wielkich lodowców, in: Rozprawy AU. Wydział Matematyczno-Przyrodniczy 37, 1900, dt. Resümee: Deformationen der Erde unter der Last des Inlandeises, in: Bulletin de l’Acad. des Sciences de Cracovie, 1899, auch selbständig; Teorya fizycznego stanu kuli ziemskiej, ebenda, 37, 1900, dt. Resümee: Theorie des phys. Zustandes der Erdkugel, in: Bulletin de l’Acad. des Sciences de Cracovie, 1899, auch selbständig; O wieku ziemi, ebenda, 41, 1901, französ. Resümee: L’âge de la terre, in: Bulletin de l’Acad. des Sciences de Cracovie, Cl. des Sciences Mathématiques et Naturelles, 1901, Neuaufl., in: Scientia (Bologna) 8, 1913; Dalsze badania nad odkształceniem ziemí . . ., ebenda, 39, 1902, dt. Resümee: Weitere Untersuchungen über die Deformation der Erde . . ., in: Bulletin de l’Acad. des Sciences de Cracovie, 1899, selbständig 1900; Sur la détermination de la figure de la terre d’après les mesures de gravité, in: Bulletin Astronomique, 1905; Fizyka ziemi, 1909, dt.: Physik der Erde, 1911; Gwiazdy i budowa wszechświata (Die Gestirne und der Bau des Universums), 1912; Astronomia teoretyczna (Theoret. Astronomie), 2 Bde., 1914; Zasady meteorologii (Grundlagen der Meteorol.), 1917; etc. Seismolog. und magnet. Beobachtungen in Resultate der an der k. k. Sternwarte in Krakau . . . Beobachtungen, 1903 ff.
L.: Wr. Ztg. vom 27. 7. 1916 (Abendausg.); Petermanns Mitt. 62, 1916, S. 342; W. Dziewulski, M. R., in: Astronom. Nachrichten 203, 1916, S. 147; ders., M. P. R., in: Przegląd geofizyczny 9, 1956, S. 259 ff.; 15, 1962, S. 143 ff. ( Werksverzeichnis); E. Rybka, Astronomia krakowska za czasaw M. P. R.(1902–16), in: Stud. i Materiały z Dziejów Nauki Polskiej, Ser. C, 22, 1978, S. 3 ff.; Poggendorff 4–5; W. Enc. Powsz. PWN; PAU 1872–1952. Nauki lekarskie, ścisłe, przyrodnicze i o ziemi, red. von S. M. Brzozowski, 1974, s.Reg.; UA Wien.
(S. Brzozowski)  
PUBLIKATION: ÖBL 1815-1950, Bd. 9 (Lfg. 44, 1987), S. 318f.
Bd. <==> | |<1  <=−10<=  S. 1 =>+10=>
Bd. <==> | |<1  <=−10<=  S. 1 =>+10=>