Šťastný, Vladimír; Ps. Josef Ruda (1841–1910), Priester, Dichter und Schriftsteller

Šťastný Vladimír, Ps. Josef Ruda, Priester, Dichter und Schriftsteller. Geb. Rudikau, Mähren (Rudíkov, Tschechien), 17. 3. 1841; gest. Obřan, Mähren (Brno, Tschechien), 20. 8. 1910. Sohn des Lehrers František Š. (1807–1859), eines Sammlers von Märchen und Volkspoesie, der auch mehrere populäre Schriften über Obstbau und Landwirtschaft veröff. Š. stud. nach der Matura in Brünn (Brno) 1860–64 an der dortigen theol. Lehranstalt, an der auch der Theologe und Volksliedsammler František Sušil sein Lehrer war. Nach der Priesterweihe 1864 war Š. bis 1867 Präfekt am bischöfl. Knabenseminar in Brünn, danach bis 1899 Religionslehrer am 1. tschech. Gymn. 1877 wurde er zum Konsistorialrat, 1894 zum bischöfl. Rat, 1896 zum päpstl. Kämmerer mit dem Titel „Monsignore“ ernannt. 1900 Ritter des Franz Joseph-Ordens. Als Angehöriger der sog. Sušil-Gruppe nahm er an zahlreichen patriot. und karitativ ausgerichteten Aktivitäten teil, etwa als Mitgl. der Ver. Matice moravská, Družstvo Hlas und Katolickopolitická jednota. 1874–89 war er Geschäftsführer, 1889–1910 Obmann des kath. Konsortiums für die Hrsg. volksbildner. und belletrist. Literatur Dědictví svatého Cyrila a Metoděje und gab dessen Z. „Obzor“ auf eigene Kosten heraus. S.s Ged. (Legenden, Sagen, hist. und lyr. Lieder), Skizzen, Erz., Theaterstücke und Übers. erschienen in zahlreichen Z. und Ztg. sowie in Buchform. Sie thematisieren v. a. die Liebe zur Kirche und zur Heimat, jedoch ohne die sonst für das damalige tschech. Milieu typ. konfessionelle Schärfe. Einige seiner Lieder wurden u. a. von Josef Chmelíček, Josef Cyrill Sychra, Janáček und Říhovský (beide s. d.) vertont und sind bis heute beliebt.

W.: Ged.smlgg: Kvítí májové, 1869, Vánoční dárek, 1872, Kytka z Moravy, 1879, Drobné květy, 1887, Hlasy a ohlasy, 1892, Hory a doly, 1894. Weitere Publ.: Učení kat. náboženství pro 1. třídu středních škol a jiné ústavy, 1881 (mehrere Aufl.); Památce F. Sušila ... (= Bibl. poučná a zábavná 51), 1904; etc. – Übers. aus dem Latein. in tschech. Verse: Kempenského Tomáše Čtvero knih o následování Krista, 1902 (Thomas a Kempis, Vier Bücher über die Nachfolge Christi).
L.: Lidové noviny, 21., Hlas, 22. 8. 1910; Heller 3; Otto; Wurzbach (s. u. Štastný Mathias); Náš domov 19, 1910, S. 289f. (m. B.); F. J. Rypáček, in: Obzor 33, 1910, S. 217ff. (m. B.); F. V. Vykoukal, in: Osvěta 40, 1910, S. 907f.; F. J. Rypáček, in: 44. Programm prvního českého gymn. státního v Brně … 1910/11, 1911, S. 1ff. (m. B.); A. Podlaha, Bibliografie české literatury náboženské ... 4, 1918, S. 1559, 2134; E. Masák, Dějiny Dědictví sv. Cyrila a Metoděje v Brně …, 1932, s. Reg.; B. Šťastný, Monsignore V. Š., 1936 (m. B.); J. Beneš, Ač zemřeli, ještě mluví, 1964, S. 399ff.; M. C. Putna, Česká kat. literatura 1848–1918, 1998, s. Reg.
(V. Petrbok)   
PUBLIKATION: ÖBL 1815-1950, Bd. 13 (Lfg. 59, 2007), S. 114f.
Bd. <==> | |<1  <=−10<=  S. 1 =>+10=>
Bd. <==> | |<1  <=−10<=  S. 1 =>+10=>